Bath, snuffelen aan architectuur en geschiedenis

Terug in de tijd in Bath.
Op deze miezerige morgen liepen van het centrum van Bath via Queen Square en het Royal Victoria Park naar de Royal Crescent, ons voornaamste doel van vandaag. Aan alle informatie die over de Crescent beschikbaar is, hoef ik hier niets toe te voegen. Wel wil ik Royal Crescent no. 1 voor het voetlicht brengen. Wij hebben bijzonder genoten van ons bezoek aan dit statige huis, dat als museum beheerd wordt door de Bath Preservation Trust.

Van 1776 tot zijn dood in 1796 was Henry Sanford de vaste bewoner van dit huis. Permanente bewoning was overigens een uitzondering, want de meeste appartementen werden door de elite gehuurd voor het seizoen. In andere maanden konden eenvoudiger lieden de huizen huren.
Na zijn dood is de gehele inboedel verkocht door de erfgenamen en is het huis door verschillende (groepen) bewoners in gebruik genomen. Mr Bernard Cayzer had dan ook een flinke restauratieklus te financieren toen hij het huis in 1968 kocht om in ere te herstellen.
De inrichting van het huis zijn dus niet de persoonlijke eigendommen van Henry Sanford, maar het
huis is wel volledig authentiek ingericht in de Georgiaanse stijl van zijn tijd en naar de interesses en leefstijl, voor zover bekend, van Henry Sanford. Voor belangstellenden is er een introductiefilmpje over zijn leven. Vervolgens is er een route door het huis met een in verschillende talen uitgewerkte toelichting bij ieder vertrek. Deze is ook te vinden op de bijzonder informatieve website. Maar in alle kamers zijn gastvrouwen, vermoedelijk vrijwilligsters, die graag heel veel details en leuke wetenswaardigheden uit de doeken doen, die daar niet te vinden zijn.

Toen een van de dames Rob's interesse voor klokken opmerkte, maakte zij hem attent op een klok in de Withdrawing Room, die afwijkt van de Georgiaanse principes dat alles symmetrisch moet zijn. Dat principe gaat zelfs zo ver dat er bijvoorbeeld in deze kamer aan weerszijden van de roze bank een deur is, waarvan de linker een volkomen loze deur is. Nep: alleen voor de symmetrie aangebracht. De klok daarentegen - hoewel zeker in de betreffende periode gemaakt - vertoont niet dat kenmerk.

Overigens zijn alle klokken in dit pand in Bath gemaakt. Door de vraag naar dit soort luxe artikelen, ontstond in Bath een eigen klokkenmakerij. In het Museum of Bath at Work valt hierover ongetwijfeld meer te leren, maar daarvoor ontbrak het ons helaas aan tijd.

Alles draaide om uiterlijk vertoon. In de eetkamer en de keuken kregen we daar ook een paar mooie staaltjes van te horen. Zo staat er in de eetkamer een ananas op tafel. Deze waren peperduur in die tijd en werden voor een gelegenheid dan bijvoorbeeld bij de buren geleend, alleen voor de show! 

 

Bath of geen bath: je kunt je niet aan de indruk onttrekken dat het in de tijd van de Romeinen hygiënischer toeging dan in de 18e eeuw bij elite van het koninkrijk.
Het was de tijd van pruiken en weinige (maar een paar keer per jaar) badbeurten.

Dat betekende luizen! De dames gebruikten niet alleen een wig scratcher, maar verwijderden zelfs hun wenkbrauwen om deze te vervangen door muizenstaarten (!) om het gekriebel tegen te gaan.
Ondergoed ontbrak en de details van de dagelijkse stoelgang, die wij in de damesslaapkamer kregen te horen, zal ik hier achterwege laten. In de keuken vernamen we later dat ook de (fijne) bovenkleding nauwelijks gewassen werd. Erg fris zal het dan ook bij deze chique dames en heren niet geroken hebben. Onaangename geuren werden bestreden met parfum.

 De slaapkamer van de heer des huizes bood een mooi uitzicht over de Royal Crescent.

Onder het straatniveau bevonden zich o.a. de keuken en opslagruimtes en de Housekeeper's Room. 

Dit is de zwaarste van een heel assortiment strijkbouten. De bovenkleding werd nauwelijks echt gewassen vanwege de fijne stoffen en roesjes etc., maar er werd wel gestreken. Voor smalle roesjes is er een klein strijkijzertje, maar dit exemplaar is echt loodzwaar en het moet een enorme belasting voor het personeel zijn geweest om hiermee te werken. Het souterrain heeft een uitgang naar de buitentuin. Alle huizen aan de Crescent hebben een kleine tuin onder straatniveau, omgeven door fraai hekwerk voor de veiligheid van de gebruikers op de openbare weg. Na ons bezoek aan no. 1, hebben we de Crescent nog wat nader bekeken en het is dan ook leuk om te zien wat de verschillende bewoners met deze tuintjes doen. De ene is slechts getooid met een stoeltje, andere zijn tot kleurige mini-stadstuintjes omgetoverd.

 

Er was een flinke schoonmaakbeurt van de gevels aan de gang en het resultaat was duidelijk. Hier werd weer het mooie witte Bath steen zichtbaar.

Mooi ritme en een fraaie lantaarnpaal.

Op no. 1 kun je een combiticket kopen voor een aanvullend bezoek aan het architectuurmuseum. Een aardige winkelstraat door en ietsje verderop in de statige Vineyards is het Museum of Bath Architecture te vinden in een voormalige kapel. Het kost niet veel tijd om er te komen en ook niet om in de tentoonstelling Building of Bath veel te weten te komen over het ontstaan en de architectuur van de Georgian bouwstijl die beeldbepalend is voor Bath.

We kunnen kerken, thermen en musea bezoeken, maar wat is het toch heerlijk dat er ook nog boekhandels bestaan, waar de tijd lijkt te hebben stil gestaan!

 En wat is een bezoek aan Engeland zonder High Tea?! In de Bartlett Street Quarter vonden we Bea's Vintage Tea Rooms, waar het op dat moment zo vol was dat we gevraagd werden om even bij de buurvrouw in de antiekwinkel te wachten. Tot we even later werden opgehaald hebben we gezellig met de winkeldame zitten keuvelen temidden van de geuren en kleuren van onze jeugd.

 

Ons geduld werd beloond met een heerlijke tea in de knusse (en droge!) entourage van Bea.

The Circus in de regen kon ons niet meer verleiden tot een nadere beschouwing. Vaarwel Bath, het was ons een genoegen. Wellicht tot een volgende keer.

Historische sites maken me altijd nieuwsgierig en op zoek naar iets meer informatie over het leven in Bath in de 18e eeuw, kwam ik een mooie site tegen, waarin no. 1 Royal Crescent model staat voor het leven in de steden in Georgian City's: http://www.18thc-cities.paris-sorbonne.fr/Number-1-Royal-Crescent-in-Bath?lang=fr
Daar is gedetailleerde informatie te vinden over het huis en vele attributen en kunstwerken.
Marloes Hoogendoorn heeft geschreven over het leven van de Engelse High Society en dan met name de invloed van revoluties daarop in een navolgende periode van 1790-1830:  http://www.janeaustensociety.nl/Regency&Revolutions%20-%20Marloes%20%20Hoogendoorn2008-2009.pdf
Een aardig algemene toeristisch blog over Bath is van Buroscanbrit.nl